زنبق ها از انواع بلند تا ارقام کوتاه و متراکم  همگی برای کاشت در باغچه ها و باغها مورد استفاده قرار می گیرند .زنبق ها معمولا از طریق ریزوم ها تکثیر می شوند ولی کاشت بذر نیز مرسوم است مخصوصا که بذر روش بهتری برای انتقال یک گونه وحشی از یک منطقه به منطقه دیگر می باشد چون میزان الودگی بسیار پایین تر از ریزوم است ولی نباید فراموش شود که بذرهایی که از زنبق های هیبرید به دست می اید مشابه والد نخواهند بود .کاشت بذر های هیبرید برای پرورش ارقام جدید صورت می گیرد پس این روش می تواند برای دو منظور استفاده شود اول کاشت بذور وحشی که از طبیعت به دست امده و هم بذور هیبرید که برای پرورش ارقام جدید تولید شده است و تفاوت فقط در نتیجه خواهد بود یعنی گلهایی که رنبق های بذری تولید خواهند کرد .دیدن گلهای زنبق برای فردی که انها را برای چند سال نگهداری کرده بسیار جالب و شوق اور است چه از بذور هبرید یا وحشی خودتان یا یک دوست یا توسط گرده افشانی توسط زنبور ها به دست امده باشد .

میوه و تخمدان زنبق

بذور زنبق را می توان همیشه کاشت ولی بهتر است که در فصل پاییز یا زمستان و یا اوایل بهار اقدام به کاشتن بذور بکنید تا گیاهچه های بذری زمان کافی برای رشد اولیه را داشته باشند .

روش به دست اوردن بذور (برای هیبریداسیون یا تکثیر زنبقهای وحشی خودتان از طریق بذر) در مقاله ای دیگر توضیح داده خواهد شد .اکنون فرض بر این است که شما بذور را در اختیار دارید یا می توانید تهیه کنید .برخی از فروشگاه های گل و گیاه بذور و یا میوه زنبق را می فروشند یا اگر کسی از اشنایان زنبق دارد می توانید میوه های زنبق را از این طریق تهیه کنید و یا از گیاهان موجود در طبیعت بذر تهیه کنید .

کاشت بذر :

ابتدا بذور را در یک فنجان یا کاسه پر از اب برای حداقل ۴۸ ساعت تا ۲ هفته بخیسانید هر روز اب کاسه یا فنجان را تعویض کنید مواظب باشید که بذور را با اب کهنه دور نریزید .بذور به اندازه کافی بزرگ هستند که به سادگی انها را زیر نظر داشته باشید و دور ریخته نشوند .شکاف دادن یا خراشیدن بذور لازم نیست اب تنها کافیست تا موادی که باعث جلوگیری از جوانه زنی می شوند از درون بذر خارج شوند و در اب محلول شوند تا بذور بعد از کاشت سریع تر جوانه بزنند .

بعد مرحله کاشت بذور در خاک است برای کاشت بذور تمامی گیاهان بستری مرطوب و سبک مناسب است که می توانید این بستر ها را از فروشگاه های گلفروشی تهیه کنید باید توجه داشته باشید که همیشه خاک معمولی برای بذر مناسب نیست بنابراین از کلمه بستر استفاده می کنیم بستر هایی که در بازار موجود است و برای کاشت بذور مناسب هستند عبارتند از پرلیت , ورمیکولیت , کوکوپیت , پیت موس یا پیت خزه و بستر هایی که به صورت مخلوطی از این مواد تولید می شود .مخصوصا روی بذور باید با بستری سبک پوشانده شود همانطور که در طبیعت انجام می شود یعنی وقتی که بذری از میوه جدا شده و روی زمین می افتد فقط مقداری برگ و گرد و خاک روی ان را می گیرد و تا در هنگام جوانه زدن لپه و یا برگ زودتر به سطح زمین برسد .در مطالب بعدی در مورد بسترهای کشت بیشتر توضیح خواهم داد .

گلدان مناسب برای کاشت بذر زنبق باکس های پشت پنجره و گلدان های ۳٫۵ لیتری هستند که البته در گلدان های کوچکتر هم می توان بذور را کشت کرد .بذور را در عمق یک و نیم تا دو سانتیمتری طوری بکارید تا حداقل ۲ سانتیمتر از همدیگر فاصله داشته باشند . نباید بذور به هم نزدیک باشند و بیشتر از ۲۰ تا ۲۵ بذر در یک گلدان ۳٫۵ لیتری نکارید چون بذوری که زودتر جوانه می زنند یا سریعتر رشد می کنند با تولید برگ های بزرگتر باعث کاهش رسیدن نور به گیاهان کوچکتر می شوند .

برخی افراد دوست دارند بذور را مستقیماً در خاک باغچه بکارند ولی در اینصورت باید بذور را بدون گذاشتن در اب در پاییز یا زمستان بکارید چون برخی بذور برای جوانه زنی نیاز به سرمای طولانی مدت دارند در اینصورت مواد ممانعت کننده از جوانه زنی به صورت طبیعی شسته می شوند و بذور به صورت طبیعی در بهار جوانه زنی می کنند پس از کاشتن مستقیم بذور در باغچه در فصل بهار و تابستان خودداری کنید در غیر اینصورت ممکن است بذور در پاییز جوانه بزنند که با سرمای پاییز و زمستان گیاهچه ها از بین می روند .

بعد از کاشتن بستر را باید همیشه مرطوب (خیس نباشد فقط مرطوب) نگه داشت و هرگز اجازه ندهید که بستر برای مدت طولانی و یا دفعات زیاد خشک شود چون بذوری که بیدار شده و اب جذب کرده اند خشک خواهند شد و از بین خواهند رفت .بذور زنبق به مدت زیادی برای جوانه زنی نیاز دارند در سال اول ۵۵ % تا ۷۵% از بذور جوانه می زنند و در سال های بعد ۸۰ تا ۱۰۰% . در صورتی که بذور را قبل از کاشت نخیسانید درصد جوانه زنی بسیار پایین خواهد بود تقریباً ۲۰ تا ۴۵% . در سال دوم بعد از کاشت جوانه زنی بیشتر خواهد بود و بذوری که جوانه نزده اند به احتمال زیاد جوانه خواهند زد .بذور زنبق برای مدت زیادی قدرت جوانه زنی خود را حفظ می کنند و بذوری که در سال اول جوانه نزده اند می توانند در سال های بعد جوانه زده و رشد طبیعی خود را داشته باشند .می توانید بذوری که در سال اول یا دوم جوانه زده اند را بعد از رشد جدا کنید و باقی مانده بستر را باغچه پای درختها و گلها بریزید و اگر در سالهای اینده بذور جوانه زدند در همان جا رشد خواهند کرد اینطوری چند سال یک گلدان مشغول نخواهد بود .

توجه : بذور زنبق می توانند تا ۱۸ سال قدرت جوانه زنی خود را حفظ کنند این روشی است که بذور را قادر می سازد تا در صورت خشکسالی و یا شرایط نامساعد جوانه نزده و منتظر بهتر شدن شرایط رشدی شوند. معمولا بذوری که در زمستان بعد از خیساندن کاشته می شوند در بهار سال اینده جوانه می زنند (معمولا ۴ تا ۱۲ هفته بعد از کاشت بذر) .

گیاهانی که در بهار جوانه رشد خود را اغاز کرده اند در صورت مناسب بودن شرایط رشدی و محیطی در بهار سال اینده اولین گلهای خود را تولید خواهند کرد در غیر اینصورت در یک سال دیگر هم باید صبر کنید تا گلهای گیاهان خود را ببینید .در مناطق گرمسیری معمولا بذور در یک سال بعد از جوانه زنی اولین گلها رو تولدی می کنند ولی در مناطق سرد این زمان تا ۲ سال بعد از جوانه زنی هم می رسد .

امیدوارم مطالب مفید باشه و بتونید زنبق های زیبایی از بذر پرورش بدین .