گالری تصاویر
اصلاح نژاد در گیاهان زینتی در جهان امروز بسیار اهمیت دارد مخصوصا زمانی که مسئله مقاومت به بیماری ها مطرح می شود هزینه های پروژه های تحقیقی اهمیت اهمیت خود را از دست می دهند و دیگر هزینه مهم نیست چون اگر گیاه زینتی مقاومت زیادی در مقابل بیماری نداشته باشد هزینه بسیار زیادتری برای انواع سموم و هزینه خسارت به خاطر بیماری گیاهان بر تولید کننده وارد می شود .
اصلاح نژاد در لیلیوم ها به چند دلیل صورت می گیرد :
- پرورش ارقام مقاوم به بیماری
- پرورش ارقامی با گلهای زیباتر یا خصوصیات ظاهری بهتر مانند تعداد گل ها یا طول ساقه یا مقاومت ساقه در برابر باد
- هیبریداسیون بین گونه ای که در کارهای تحقیقاتی یا در مورد دو دلیل بالا صورت می گیرد .
پرورش ارقام مقاوم به بیماری :
در این گونه فعالیت های اصلاحی بیشتر از کراس بک یا هیبریداسیون ارقام تجاری با گونه های وحشی استفاده می شود خصوصیات مقاومت به بیماری در گونه های وحشی به علت هیبریداسیون تجاری از ارقام تجاری حذف شده و ارقامی پرورش میابند که به شرایط محیطی حساس می باشند وفقط خصوصیات ظاهری زیبایی دارند و مقاومت کمتری به بیماری ها دارند برای مثال اکثر لیلیوم های اورینتال به بیماری قارچ فوزاریوم حساس می باشند و در صورت ورود بیماری به مکان کشت به سرعت بیماری پیاز این گونه لیلیوم ها را از بین می برد .گونه لیلیوم آسیاتیک مقاومت بیشتری به این بیماری ها دارد .
پرورش ارقام زیباتر یا با خصوصیات بهتر :
در اینگونه برنامه های اصلاحی زیاد نیازی به ورود گونه های وحشی به پروژه هیبریداسیون نیست .شما اگر یک تازه کار یا حتی غیر آشنا به لیلیوم هم باشید می توانید به سادگی عمل گرده افشانی را انجام داده و منتظر بذر بمانید .برای این کار اگر مبتدی هستید از انواع آسیاتیک شروع کنید که طرح و رنگ جذابتر و بیشتری دارند مخصوصاً ارقام تانگو یا تایگر .فقط باید بدانید که لیلیوم یک گیاه خود عقیم است و شما اگر مبتدی هستید بهتر است حداقل دو رقم غیر عقیم و در یک سطح پلوئیدی داشته باشید نوع لیلیوم هم باید یکسان باشد یعنی آسیاتیک با آسیاتیک و اورینتال یا اورینتال و …
هیبریداسیون بین گونه ای :
هیبریداسیون بین گونه ای که یک کار پیچیده و وقت گیر می باشد و مناسب افراد معمولی و مبتدی نیست چون فرد باید به تکنیک کشت بافت کاملاً اگاهی داشته باشد و شرایط کشت بافت را نیز داشته باشد که البته انطوری هم که در ایران تبلیغ شده سخت نیست و حتی در خانه هم عملی می باشد .در این نوع هیبریداسیون که برای ورود ژن های جدید و خصوصیات جدید به انواع دیگر لیلیوم استفاده می شود می توان به چند نمونه زیر اشاره کرد
ارقام LA یا Longiflorum X Asiatic که باعث مقاومت بیشتر ارقام آسیاتیک شده و عمر گل بریده را افزایش می دهد .
ارقام OT یا Orienpet یا Oriental X Trumpet که باعث تولید ارقام بسیار زیباتر و البته مقاومت به بیماری پوسیدگی پیاز در ارقام اورینتال شده است و این ارقام اکثراً سطوح بالاتری از دیپلوئید هستند و یا تریپلوئید یا تتراپلوئید می باشند یعنی ۳۶ کروموزومی یا ۴۸ کروموزومی می باشند در حالی که لیلیوم های قدیمی و عادی دیپلوئید هستند (۲n=24)
ارقام بسیار زیادی از هیبریداسیون بین گونه ای در جنس لیلیوم پرورش داده شده اند مانند OA ,AT ,LO و انواع دیگر که به تازگی معرفی شده اند .
O=Oriental , A=Asiatic , L=longiflorum , T=Trumpet
روش هیبریداسیون :
می توان ۳ نوع روش هیبریداسیون را برای لیلیوم ذکر کرد:
روش معمولی : که در این روش به صورت ساده گرده(Pollen ) روی مادگی گل (Pistil ) قرار می گیرد بعد از این مرحله می توان دو نوع کار انجام داد یکی بسیار ساده است یعنی منتظر بودن برای اماده شدن بذر هاست که در مورد هیبریداسیون درون گونه ای انجام می شود و دیگری برداشت زودهنگام تخمدان برای خارج کردن بذور نابالغ برای جداکردن جنین بذور برای کشت جنین است که بسته به نوع لیلیوم های هیبرید شده زمان برداشت متفاوت می باشد که این روش در هیبرید های ناسازگار صورت می گیرد مانند هیبرید های بین گونه ای مانند OT , AT , LO ,OA و غیره که به علت ناسازگاری در کروموزوم ها آندواسپرم در درون بذر از بین می رود و بذر سقط می شود و در روش نجات جنین باید قبل از از بین رفتن آندواسپرم جنین از بذر خارج شود و در محیط کشت بافت پرورش یابد .آندواسپرم مواد غذایی اطراف بذر است که ما معمولا به عنوان غذا مصرف می کنیم مانند لپه های لوبیا یا نخود .
روش گرده افشانی آزمایشگاهی : در این روش به علت ناسازگاری کروموزومی بین والدین یا به علت وجود سد در برابر رشد گرده های ناشناس در داخل مادگی بذر تشکیل نمی شود و بنابراین تخمدان از گیاه جدا شده و در لوله ازمایشگاهی گرده افشانی انجام و بعد از تشکیل بذر از تکنیک نجات جنین برای پرورش جنین هیبرید موجود در بذر استتفاده می شود .
روش کات استایل یا قطع قسمت بالای مادگی و یا به عبارت ساده تر کوتاه کردن طول مادگی :
در این روش که برای از بین بردن موانع سر راه گرده برای رسیدن به تخمک استفاده می شود قسمت بالای مادگی قطع شده و گرده افشانی بسیار سریع انجام می شود و باید از خشک شدن قسمت قطع شده جلوگیری کرد و در این روش بقیه کارها بر عهده گیاه مادر است تا تخمک ها را تا سن بلوغ یا تا سنی که بتوان از تکنیک نجات جنین استفاده کرد پرورش دهد .از این روش هم بیشتر در شرایط کنترل شده دما و هوا استفاده می شود و برای افراد عادی توصیه نمی شود .
روش ساده برای تمامی افراد :
مواردی که باید به خاطر داشته باشید :
از جایی پیاز تهیه کنید که اطلاعات کامل یا حداقل نام رقم لیلیوم و نوع لیلیوم را به شما بگویند .منظور از نوع لیلیوم آسیاتیک یا اورینتال یا دیگر انواع است .اکثر ارقام بین گونه ای مانند OT , AT ,LO و غیره عقیم می باشند و بذر سالم تولید نمی کنند این ارقام گرده سالمی هم ندارند .
در اینترنت جستجو کنید تا سطح پلوئیدی و اطلاعات باروری یا عقیم بودن رقم مورد نظر خود را پیدا کنید .ارقام تریپلوئید اکثرا عقیم می باشند و یا بذر بسیار کمی تولید می کنند هیبریداسیون بین ارقام با سطح پلوئیدی متفاوت باعث تولید بذور سقط شده یا ارقام جدید عقیم می شود مانند هیبرید بین یک رقم تریپلوئید با یک رقم دیپلوئید که باعث تولید فرزندانی با تعداد کروموزوم غیر عادی یعنی ۳۰ کروموزوم می شود که ۱۰۰% دارای مشکل رشد خواهد بود .پس دیپلوئید با دیپلوئید و تتراپلوئید با تتراپلوئید و اورینتال یا اورینتال و آسیاتیک با آسیاتیک .برای افراد مبتدی ارقام اسیاتیک به خاطر جوانه زنی سریع و الگوی رشد و گلدهی سریع مناسب تر هستند . در قسمت کاشت بذر لیلیوم روش های کاشت بذر به خوبی توضیح داده شده است .
از گرده خود یک گیاه برای گرده افشانی گلهای همان گیاه نمی توانید استفاده کنید به غیر از چند لیلیوم وحشی .
از گیاهان ضعیف و بیمار یا تازه کاشته شده برای تولید بذر استفاده نکنید چون گیاه تمام انرژی خود را صرف تولید بذر خواهد کرد و احتمال از بین رفتن پیاز وجود دارد .
بعد از باز شدن گلها گرده های ان گل را جدا کنید تا از پوشیده شدن مادگی با گرده همان گل خودداری شود تا گرده های یک رقم دیگر را راحت تر روی مادگی ان گل قرار بدهید .برای گرده افشانی از یک پنس یا هر چیزی مشابه ان یا با یک دستمال کاغذی می توانید استفاده کنید و خیلی ساده با پنس پرچم را از گل مورد نظر (والد پدری ) جدا کرده و به مادگی گل دیگر (والد مادری) بمالید یا دستمال کاغذی را به گرده های والد پدر اغشت کنید و سپس قسمتی که گرده ها انجا هستند را روی مادگی گل مورد نظر بمالید (والد مادری). بعد از گرد افشانی بالای مادگی را با یک تکه کوچک فویل آلومینیوم بپوشانید تا افتاب باعث خشک شدن و کاهش باروری نشود و گرده های گلهای دیگر هم روی ان مادگی توسط حشراط منتقل نشوند .
بعد از دو تا چند ما بسیته به رقم و نوع و شرایط محیطی میوه رسیده و اماده برداشت خواهد بود سعی کنید بگزارید تا خود میوه خشک شود اگر میوه در حال باز شدن است با یک نایلون فریزر ان را بپوشانید تا هم اب وارد نشود و هم باد بذر ها را با خود نبرد نایلون فریزر را خوب ببندید تا بذر ها را از دست ندهید .
بعد از برداشت باید بذور سالم و پوچ را از هم جدا کنید برای اطلاعات بیشتر به مطلب کاشت بذر لیلیوم مراجه کنید .
لطفا کپی نکنید ! می تانید به این بخش لینک بدهید .
نظر یا عقیده یا پیشنهاد یا سوال خودتون رو با من در میان بگذارید خوشحال می شم کمکی بکنم .
روشهای هیبریداسیون لیلیوم,
نظر بگذارید
شما باید باشید داخل شده تا بتوانید یک نظر بفرستید
