خانواده : Begoniaceae 
جنس : بگونیا

بگونیا جنسی از خانواده گیاهان گلدار بگونیاسا Begoniaceae است گیاهان این جنس گیاهانی چند ساله هستند که در صورت کاشت در باغچه در اقلیم های سرد در زمستان از بین می روند به غیر از گونه های غده دار و ریزوم دار .

با بیش از ۱۵۰۰ گونه این جنس یکی از ۱۰ جنس بزرگ گیاهان گلدار می باشد .گونه های وحشی گیاهان زمینی علفی و یا بوته ای کوتاه هستند که برخی از انها زندگی انگلی دارند پراکنش این گیاهان بیشتر در مناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری مرطوب در آمریکای جنوبی و مرکزی , آفریقا و جنوب آسیا می باشد .گونه های زمینی اغلب رشد کننه به صورت شاخه ی راست , ریزوم دار یا غده دار هستند .گیاهان این جنس دارای گلهای نر و ماده هستند یعنی پرچم و گرده در یک گل و مادگی و تخمدان در گل دیگری قرار دارند که هر دو گل نر و ماده در یک گیاه وجود دارند .گلهای نر دارای پرچم های زیاد و گلهای ماده دارای تخمدان بزرگ و دو یا چهار مادگی شاخه ای و یا پیچ خورده .در بیشتر گونه ها میوه به شکل کپسول بالدار بوده و دارای تعداد زیادی بذر بسیار ریز می باشد البته میوه های گوشتی نیز برخی گونه ها تولید می کنند .برگها به صورت نا متقارن و اغلب بزرگ و به اشکال مختلف هستند برخی نیز دارای برگهای ابلق یا رنگارنگ هستند مانند بگونیا رکس .

گونه های جنس بگونیا به علت داشتن برگ های فرم دار و رنگارنگ و گلهای کوچک تا خیلی بزرگ با رنگ های سفید , صورتی , قرمز , زرد و رنگهای ما بین این رنگها به صورت تجاری در سطح جهان پرورش می یابند هیبریداسیون در این گلها هنوز هم ادامه دارد که باعث تولید ارقام زیبا تر و خوش فرم تر می شود حتی چند رقم بگونیا پرورش یافته اند که دارای گلهای معطر هستند .با وجود داشتن تفاوت های زیاد بین گونه های این جنس بسیاری از گونه ها قابلیت هیبریداسیون بین گونه ای را دارند که این خود باعث افزایش تنوع در شکل و رنگ برگ ها و گلها می شود .انجمن بگونیا در ایالات متحده این جنس را به چند دسته اصلی تقسیم کرده است

۱٫نی مانند

۲٫بوته ای

۳٫غده دار

۴٫ریزوم دار

۵٫بگونیاهای مومی

۶٫بگونیا رکس

۷٫بالارونده یا ساقه کلفت

ولی با وجود این دسته بندی ها بسیاری از ارقام هیبرید دارای خصوصیاتی از دو یا چند دسته هستند و یا خصوصیات هیچ کدام از این دسته ها را ندارند .برگ ها از کوچک و بدون طرح تا برگهای بزرگ و طرح دار و حتی یک گونه دارای برگهایی شبیه به برگ های پالم (Begonia luxurians) است .

دسته های مختلف بگونیا دارای نیازهای محیطی مختلفی هستند اما بیشتر گونه ها از مناطق گرمسیری جمع اوری شده اند و بنابراین نیاز محیط گرم دارند انواع رکس نیاز به رطوبت زیادی دارند .بیشتر گونه ها در محیط طبیعی در زیر درختان جنگلی زندگی می کنند بنابراین نیاز به یک محیط روشن ولی بدون نور مستقیم خورشید دارند فقط برخی گونه های تحمل نور خورشید مستقیم را دارند مخصوصاً در مناطق گرم .به صورت کلی بگونیا نیاز به یک بستر با زهکشی خوب دارد که نه به صورت دائمی خیس باشد و نباید به خاک اجازه داد که کاملا خشک شود .اغلب بگونیا ها می توانند در تمام طول سال گل تولید کنند ولی انواع غده دار نیاز به یک دوره ی خواب دارند و در این دوره خواب باید غده ها در محیط خنک و خشک نگهداشته شوند برخی از انواع بگونیا های غده دار در کوهستان آند در امریکای جنوبی رشد می کنند و نیاز به محیط خنک دارند و این انواع در مناطق گرم به خوبی رشد نمی کنند .بگونیا مومی یا واکس (semperflorens) به عنوان گیاهان هوای آزاد در باغچه کاشته می شوند تازه ترین نوع هیبرید ها از این دسته حاصل شده اند که دارای برگ و گلهای بزرگتری هستند و با نام Dragonwing Begonias بفروش می رسند .بگونیا های غده دار به صورت گیاهان گلدانی پرورش داده می شوند و برخی از این انواع نیز برای نمایش در نمایشگاه های گل و گیاه پرورش داده می شوند که دارای گلهایی بسیار بزرگی هستند برخی از ارقام گلهایی بزرگتر از گلهای رز تولید می کنند .با وجود اینکه اغلب بگونیا ها از مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری هستند ولی گونه  B. grandis مقاومت بیشتری به تغییرات دمایی از خود نشان می دهد و با نام Hardy Begonia  شناخته می شود .بیشتر بگونیا ها می توانند در مناطق گرمسیری بارانی و نیمه گرمسیری در بیرون از خانه کاشته شوند اما در مناطق گرم و خشک بگونیا ها فقط می توانند به عنوان گیاهان یک ساله کاشته شوند یا در داخل خانه و یا گلخانه کشت شوند .

تکثیر در بگونیا ها بستگی به نوع بگونیا دارد بسیاری از انواع را می توان از طریق تقسیم ریزوم یا قلمه ی ساقه و یا برگ و حتی قطعه های برگ تکثیر کرد که از قطعه ی برگ بیشتر در تکثیر انواع رکس و انواع ریزوم دار استفاده می شود و در دیگرانواع قطعه برگ کارایی چندانی ندارد .

گلها به صورت پر پر و تک پر موجود است که البته انواع پرپر فقط در انواع گل زینتی وجود دارند چون انواع برگ زینتی فقط برای برگهای زیبا پرورش داده می شوند و اغلب دارای گلهای کوچکی هستند این مسئله به این علت است که هدف از هیبریداسیون در انواع برگ زینتی فقط برگ زیبا تر است و گلها اهمیت زیادی برای پرورش دهنده ندارند و بنابراین فعالیتی برای پرپر کردن گلهای این انواع صورت نمی گیرد البته با پیشرفت روش های هیبریداسیون و ورود هدف های جدید به پروژه های اصلاحی احتمالاً به زودی انواع برگ زینتی ای پرورش داده خواهند شد که دارای گلهای زیبا نیز باشند .

منبع : ویکی پدیا

انجمن بگونیای اسکاتلند

انجمن بگونیای ایالات متحده آمریکا